Door Nico Oldenhof
De Eerste Wereldoorlog leidde tot de oprichting van de USSR èn een herverdeling van de wereld onder imperialisten. De "beurs-crash", 10 jaar later, was een overproductie-/overcapaciteits-crisis. Dit betekent verscherping van de concurrentie om elkaars marktaandelen te veroveren. In iedere regio in de wereld, in ieder land wordt de uitbuitingsverhouding opgedreven om de exportmogelijkheden van de "eigen kapitalisten" te verbeteren. In België worden de lonen verlaagd.
De Eerste Wereldoorlog leidde tot de oprichting van de USSR èn een herverdeling van de wereld onder imperialisten. De "beurs-crash", 10 jaar later, was een overproductie-/overcapaciteits-crisis. Dit betekent verscherping van de concurrentie om elkaars marktaandelen te veroveren. In iedere regio in de wereld, in ieder land wordt de uitbuitingsverhouding opgedreven om de exportmogelijkheden van de "eigen kapitalisten" te verbeteren. In België worden de lonen verlaagd.
Het
antwoord van de werkers: de staking van 1932
Het
werkvolk stak de reformistische vakbondsleiders en hun
vertegenwoordigers in de sociaal-democratie en de christen-democratie
voorbij, trotseerden het staatsgeweld … voor een RECUPERATIE van
verschillende opeenvolgende loonverminderingen. Zo
werden de lonen van
de mijwerkers een eerste
keer in juli 1930 met 5 % verminderd, later
in oktober nogmaals met 4 %.
Drie verminderingen volgden
in 1931, telkens met 5 %, in
maart 1932 weer
5 %, in juni dan nog eens
5%.
Door
objectieve samenwerking tussen staat en bepaalde vakbondsleiders en
kaders van de BWP brokkelde de opstand af, zonder duidelijke
resultaten.
Overal
is er dan opgang van fascisten en zelfs machtsovernames: In Italië,
Duitsland en Spanje. In 1934 ook een poging in Frankrijk. In België:
de staking van 1936
De
onvrede over de opeenvolgende loonsverminderingen, die aanleiding gaf
tot de staking van 1932 bestond nog! De sociale onvrede en het
oprukkend fascisme was algemeen. Hoewel de moord op Pot en Grijp de
aanzet was van de staking van 1936, doorbraken de werkers met
de staking ook het systeem van sociaal overleg en
sociale vrede, sinds de Eerste Wereldoorlog gericht op beheersing
en onderdrukking van openlijke klassenstrijd. Een strijd voor
recuperatie van voorgaande loonsverminderingen was ook
één van de directe aanleidingen van de staking van 1936.
Onderhandelingen
door de sociaal-democratische
en kristendemocratische vakbondsleiding om
de
werkende klasse hun staking doen beëindigen.
Van
een recuperatie van de loonsverminderingen door een serieuze algemene
loonsverhoging was geen sprake! Wèl
het betaald
verlof van 6 dagen/jaar
en een vage
toezegging voor
de
invoering
van de 40-urenweek.
Het
patronaat WEIGERDE
een
algemene verlaging van pensioenleeftijd en de algemene invoering van
de 40-urenweek.
(De
werkende klasse eistte
de
40-urenweek
als “5x8
uur en een VRIJ WEEKEND”!)
DAAROM
was het de
invoering van
betaald verlof van
6 dagen.(=
1 WEEK
betaald
verlof in een regime
van een
WERKWEEK van
6 dagen)
De
veertigurenwerkweek, de vierde vakantieweek, extra feestdagen, het
gewaarborgd minimum maandloon en een bevestiging van vroegere
akkoorden, kwamen
er pas
in 1973.
Maar
NA het uitbreken van de overcapaciteitscrisis van 1974 werd de
40-urenweek en het vrije weekend al weer doorbroken
door de “experimenten Hansenne” en het (dus door de
vakbonden getekende ….!) CAO 42!
Maar
de verzuchtingen voor een vorm van “eenheidsfront
tegen het fascisme”
werden niet beantwoord. De
Soviet-unie had al verschillende voorstellen gedaan aan landen, voor
een eenheidsfront tegen nazi-Duitsland. Verschillende
pogingen tot
Volksfront-regeringen,
die dan wèl in zo’n
eenheidsfront zouden kunnen stappen, mislukten,
ook
in België.
De
regeringsdeelname van de BWP en
de vakbonden die bang waren
dat de communisten hun leden zouden opeten, sloten
een exclusief eenheidsfront
met de communisten uit.
Integendeel…
ontwikkelde
men meer
corporatisme:
de
fascistische vorm van “vakbondswerking”.
Inzet was het feit dat CAO's zomaar door stakers
waren genegeerd en verbroken.
Het maximalistisch doel was het stakingsrecht
te beperken door de vakbonden rechtspersoonlijkheid te geven
en
behalve civiel- ook strafrechtelijke sancties op te leggen bij
overtredingen van
CAO's.
De
angst voor het communisme ligt aan de basis van de Sociale Zekerheid
Er
was
vooral de
wil om de vooroorlogse orde te herstellen. Er bestond maar één
grote bedreiging voor die orde: het communisme,
dat tijdens de antifascistische weerstand een enorm prestige had
verworven onder de werkers. Het patronaat zou toegevingen doen op de
sociale zekerheid en in ruil daarvoor zou de sociaal-democratie de
massa’s terug binden aan het kapitalisme. Maar
veel sociaal-democratische leiders
hadden
zich
tijdens de eerste maanden van de oorlog zeer ver geëngageerd aan de
kant van Henri De Man in zijn collaboratie met de bezetter.
Het
Sociaal Pact legde ook de basis voor de toekomstige
klassensamenwerking, de sociale vrede en het produktiviteitsakkoord.
Nadat de dictatuur van het kapitaal was veilig gesteld, diende dit
hele overlegapparaat als permanente ideologische en politieke
dwangbuis om de vakbonden te kluisteren aan de wetten van de markt en
het privébezit van de produktiemiddelen.
In
1974 is er opnieuw een overcapaciteits-crisis en dus een verhevigde
concurrentiestrijd voor elkaars marktaandelen. Hiervoor wordt overal
de uitbuitingsverhouding verhoogd.
Er
zijn de index-inleveringen, vervolgens de amputering van de index
zèlf, vanaf 1980 de eerste vermindering van patronale lasten, van
dan af IEDER jaar …. en steeds grotere verminderingen.
De
patronale bijdragen worden verder afgebroken en de staatstussenkomst
wordt op een minimum geblokkeerd. Dus “moet er bespaard worden in
de Sociale zekerheid zèlf” in de eerste plaats in de pensioenen.
In
1982 voerde de regering reeds een plafond in voor de bereking van de
pensioenen, waardoor op den duur iedereen maar “recht had op een te
laag basispensioen.
Vandaar
de spectaculaire ontwikkeling van een tweede pijler: bedrijven en
sectoren organiseren groepsverzekeringen en pensioenfondsen die
instaan voor een aanvullend pensioen naast het wettelijk. De derde
pijler is dan het individueel pensioensparen, een bijkomend wingewest
voor de banken en verzekeringsinstellingen.
De
ontmanteling van de Sociale Zekerheid en dus de groeiende economische
en sociale onzekerheid van de werkers maakt velen vatbaar voor de
radikale demagogische "oplossingen" van de fascisten.
Tegelijk echter ontwikkelen zich de kiemen van staatsfascisme dat
zich voorbereid om de sociale explosies die onvermijdelijk zullen
volgen met harde hand te beteugelen. De enige dam die de
kapitalistische staat nog tegen de armoede wil oprichten is een sterk
repressie-apparaat.
De
Communistische Partij van België roept op voor de strijd voor
– de
recuperatie van de inleveringen en besparingen sinds het begin van de
crisis in 1974
– het
herstel van de Sociale Zekerheid en zijn financiering in zijn
OORSPRONKELIJKE vorm met recuperatie van alle verminderingen van
“patronale bijdragen” en achterstallige Staats-bijdragen
– het
herstel van een volwaardige index met een volwaardige index-koppeling
van lonen èn uitkeringen (dus NIET ALLEEN van pensioen ...)
De
werkers in 1932 en 1936 stemden hun strijdobjectieven ook niet af op
dat wat het patronaat, de reformistische vakbondsleiders en de staat
als MOGELIJK zagen, maar op wat de werkers als NODIG achtten.
Deze
strijdobjectieven beantwoorden aan de ECHTE behoeftes en
verzuchtingen van de werkers (ook van die werkers die geen werk
hebben of niet KUNNEN werken).
De
strijd voor de echte belangen van de werkers zal botsen met de
hieraan TEGENGESTELDE “belangen van het kapitaal” en botsen met
het klassenkarakter van de staat, die uiteindelijk de rol heeft van
het verdedigen van de belangen van het kapitaal. De werkers zullen zo
ervaren dat uiteindelijk de strijd zal moeten gericht worden TEGEN
het kapitalisme en de elementen van de “diktatuur van de
burgerij”, de staat, de EU, de NATO, het IMF,….. Daarom zal
voor het invoeren van het socialisme/communisme, het installeren van
de “dictatuur van het proletariaat” noodzakelijk zijn.
